Ζωγραφική στους τοίχους, παιχνίδια με τις λάσπες, έφοδοι στα συρτάρια. Μπορεί για εμάς να είναι κοινές σκανταλιές, για τα μικρά μας όμως αποτελούν ένα ακόμα μέσο για να ανακαλύψουν τον κόσμο…
Αν υπάρχει κάποια μαμά που πιστεύει ότι οι λέξεις «νήπιο» και «τάξη» μπορούν να συμβαδίσουν, να… σηκώσει το χέρι! Χμ… Δεν νομίζω να βλέπω κανένα χεράκι σηκωμένο. Όχι άδικα, αφού τα μικρά μας τα πρώτα χρόνια της ζωής τους έχουν την αταξία περασμένη στο DNA τους. Κι όμως, αυτό είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό. Μετατρέποντας κάποια μέρη του σπιτιού μας σε βομβαρδισμένο τοπίο, οι αξιολάτρευτοι μικροί μας σίφουνες καταφέρνουν (εκτός από το να μας φέρνουν στα όριά μας) να γνωρίσουν τον κόσμο που τα περιβάλλει. Να πειραματιστούν με τα διάφορα αντικείμενα. Να μεγαλώσουν και να ξεκινήσουν δημιουργικά και λίγο τσαπατσούλικα το ταξίδι τους στο μονοπάτι της γνώσης!
Τα παιδιά ζωγραφίζουν στον τοίχο…
…έλεγε ένα παλιό, χαρούμενο τραγουδάκι. Δεν νομίζω όμως να παρέπεμπε στους τοίχους του σαλονιού ή του δωματίου του σπιτιού μας! Κι όμως, αυτή είναι μια από τις πιο αγαπημένες –και συνηθισμένες– αταξίες των παιδιών! Με το που θα πιάσουν τα χρώματα στα χεράκια τους είναι ικανά να αγνοήσουν πλήρως την ολόλευκη κόλλα χαρτί και να κατευθυνθούν στον –επίσης– ολόλευκο τοίχο, στις πολύχρωμες κουρτίνες, ακόμα και στο παχύ χαλάκι μας!
Γιατί το κάνουν;
Πάντως όχι για να μας εκνευρίσουν. Πιστέψτε με, κάτι τέτοιο δεν περνάει καν από το αθώο (ακόμα) μυαλουδάκι τους. Στα μάτια των μικρών επίδοξων Πικάσο μας τόσο ο τοίχος, όσο και οι κουρτίνες ή το χαλί, φαντάζουν σαν ένας μεγάλος καμβάς έτοιμος να δεχτεί τις δημιουργίες τους. Γιατί λοιπόν να περιοριστούν σε μια τόση δα κόλλα χαρτί;
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Μπορεί στα μάτια μας η τεχνική «ζωγραφίζοντας τους τοίχους» να μην είναι και τόσο θελκτική, για τα παιδιά μας όμως είναι. Εκτός από θελκτική, είναι επίσης άκρως διασκεδαστική και ακόμα περισσότερο δημιουργική. Όχι επειδή γίνεται στον τοίχο, αλλά επειδή απλά και μόνο καταφέρνουν να καταπιαστούν με τη ζωγραφική. Μια δραστηριότητα η οποία τα βοηθάει να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα. Να παίξουν με τα χρώματα. Να εξασκήσουν το μυαλό, τα μάτια και τα χέρια τους φτιάχνοντας (στραβοχυμένους) κύκλους, ενώνοντας (τρεμάμενες) γραμμές ή γεμίζοντας (ανισοσκελή) τρίγωνα. Τέλος, μέσω της ζωγραφικής, τα παιδιά καταφέρνουν να μας δείξουν πώς βλέπουν τον κόσμο. Το σπίτι μας. Την οικογένειά μας και τον εαυτό τους μέσα σε αυτή. Γιατί λοιπόν να τα σταματήσουμε;
Υπάρχει (μέση) λύση:
Όχι, δεν εννοούμε να ζωγραφίσουν το μισό τοίχο... Μπορούμε όμως να τους παραχωρήσουμε ένα «μέρος» του υπό όρους. Ποιοι είναι αυτοί; Το κομμάτι αυτό θα πρέπει να είναι σκεπασμένο με ένα χαρτί του μέτρου ή με ένα κομμάτι χαρτόνι οντουλέ (και τα δύο μπορούμε να τα προμηθευτούμε από ένα χρωματοπωλείο). Τα ίδια υλικά μπορούμε να τα απλώσουμε και στο πάτωμα, προκειμένου να προστατεύσουμε το χαλί μας από την «έμπνευση της στιγμής». Μια ακόμα εναλλακτική θα ήταν επίσης να βάψουμε ένα κομμάτι του τοίχου ή της ντουλάπας του παιδικού δωματίου με την ειδική μπογιά του μαυροπίνακα και να στερεώσουμε κάπου εκεί ένα κουτάκι με πολύχρωμες κιμωλίες (το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται στο ύψος του παιδιού). Σε καμία περίπτωση φυσικά δεν θα πρέπει να αποδεχτούμε άνευ όρων τον καλλιτεχνικό τους οίστρο! Αντίθετα, επιβάλλεται να τους εξηγήσουμε ότι θα πρέπει να περιοριστούν στο συγκεκριμένο κομμάτι του τοίχου, επισημαίνοντας ότι δεν κάνει (σε καμία περίπτωση) να περάσουν τα όρια του χαρτιού ή του μαυροπίνακα.
…έλεγε ένα παλιό, χαρούμενο τραγουδάκι. Δεν νομίζω όμως να παρέπεμπε στους τοίχους του σαλονιού ή του δωματίου του σπιτιού μας! Κι όμως, αυτή είναι μια από τις πιο αγαπημένες –και συνηθισμένες– αταξίες των παιδιών! Με το που θα πιάσουν τα χρώματα στα χεράκια τους είναι ικανά να αγνοήσουν πλήρως την ολόλευκη κόλλα χαρτί και να κατευθυνθούν στον –επίσης– ολόλευκο τοίχο, στις πολύχρωμες κουρτίνες, ακόμα και στο παχύ χαλάκι μας!
Γιατί το κάνουν;
Πάντως όχι για να μας εκνευρίσουν. Πιστέψτε με, κάτι τέτοιο δεν περνάει καν από το αθώο (ακόμα) μυαλουδάκι τους. Στα μάτια των μικρών επίδοξων Πικάσο μας τόσο ο τοίχος, όσο και οι κουρτίνες ή το χαλί, φαντάζουν σαν ένας μεγάλος καμβάς έτοιμος να δεχτεί τις δημιουργίες τους. Γιατί λοιπόν να περιοριστούν σε μια τόση δα κόλλα χαρτί;
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Μπορεί στα μάτια μας η τεχνική «ζωγραφίζοντας τους τοίχους» να μην είναι και τόσο θελκτική, για τα παιδιά μας όμως είναι. Εκτός από θελκτική, είναι επίσης άκρως διασκεδαστική και ακόμα περισσότερο δημιουργική. Όχι επειδή γίνεται στον τοίχο, αλλά επειδή απλά και μόνο καταφέρνουν να καταπιαστούν με τη ζωγραφική. Μια δραστηριότητα η οποία τα βοηθάει να εκφράσουν σκέψεις και συναισθήματα. Να παίξουν με τα χρώματα. Να εξασκήσουν το μυαλό, τα μάτια και τα χέρια τους φτιάχνοντας (στραβοχυμένους) κύκλους, ενώνοντας (τρεμάμενες) γραμμές ή γεμίζοντας (ανισοσκελή) τρίγωνα. Τέλος, μέσω της ζωγραφικής, τα παιδιά καταφέρνουν να μας δείξουν πώς βλέπουν τον κόσμο. Το σπίτι μας. Την οικογένειά μας και τον εαυτό τους μέσα σε αυτή. Γιατί λοιπόν να τα σταματήσουμε;
Υπάρχει (μέση) λύση:
Όχι, δεν εννοούμε να ζωγραφίσουν το μισό τοίχο... Μπορούμε όμως να τους παραχωρήσουμε ένα «μέρος» του υπό όρους. Ποιοι είναι αυτοί; Το κομμάτι αυτό θα πρέπει να είναι σκεπασμένο με ένα χαρτί του μέτρου ή με ένα κομμάτι χαρτόνι οντουλέ (και τα δύο μπορούμε να τα προμηθευτούμε από ένα χρωματοπωλείο). Τα ίδια υλικά μπορούμε να τα απλώσουμε και στο πάτωμα, προκειμένου να προστατεύσουμε το χαλί μας από την «έμπνευση της στιγμής». Μια ακόμα εναλλακτική θα ήταν επίσης να βάψουμε ένα κομμάτι του τοίχου ή της ντουλάπας του παιδικού δωματίου με την ειδική μπογιά του μαυροπίνακα και να στερεώσουμε κάπου εκεί ένα κουτάκι με πολύχρωμες κιμωλίες (το οποίο θα πρέπει να βρίσκεται στο ύψος του παιδιού). Σε καμία περίπτωση φυσικά δεν θα πρέπει να αποδεχτούμε άνευ όρων τον καλλιτεχνικό τους οίστρο! Αντίθετα, επιβάλλεται να τους εξηγήσουμε ότι θα πρέπει να περιοριστούν στο συγκεκριμένο κομμάτι του τοίχου, επισημαίνοντας ότι δεν κάνει (σε καμία περίπτωση) να περάσουν τα όρια του χαρτιού ή του μαυροπίνακα.
Τι ωραίο φαγάκι…
…και τι κρίμα να καταλήγει παντού εκτός από το στοματάκι! Στα χέρια τους, τη μύτη, ακόμα και τα αφτάκια τους! Τα αγγελούδια μας προτιμούν να χρησιμοποιούν το κουτάλι περισσότερο ως σφεντόνα παρά για να βάζουν το φαγητό στο στόμα τους. Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο πρωτόγονα όταν το κουταλάκι καταλήγει στο πάτωμα κι αναλαμβάνουν δράση τα χεράκια τους…
Γιατί το κάνουν;
Με τρεις λεξούλες: Για να μάθουν! Με περισσότερες από τρεις… Γιατί τόσο το χρώμα, όσο η υφή και η οσμή του φαγητού κινούν την περιέργειά τους. Προκειμένου λοιπόν να λύσουν κάθε απορία τους σπεύδουν να πειραματιστούν με το φαγάκι το οποίο φτάνει να καταλήγει παντού εκτός από εκεί που πρέπει: στο στομάχι τους.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να μάθουν τα παιδιά να ξεχωρίζουν τις διάφορες υφές από το να αγγίζουν τα διάφορα «αντικείμενα», είτε αυτά είναι στερεά, είτε παχύρρευστα ή υγρά. Για να είμαστε ακριβείς, αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να αναπτύξουν όχι μόνο την αφή, αλλά και τη γεύση ή την όσφρησή τους. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο ασυναίσθητα προσπαθούν να πιάσουν οτιδήποτε βρίσκεται στο οπτικό τους πεδίο και να πειραματιστούν με αυτό. Ναι, ακόμα και το λιώσιμο της μπανάνας είναι ένα μικρό πείραμα για εκείνα, αφού μπορούν μόνα τους να διαπιστώσουν πως η μορφή της μπορεί να αλλάξει με λίγο παραπάνω ζούληγμα.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Προκειμένου να περιορίσουμε λίγο το χάος, τοποθετούμε ένα σουπλά στο καρεκλάκι τους, ή αν είναι μεγαλύτερα σε ηλικία, στο τραπέζι ή τον πάγκο της κουζίνας. Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε ότι αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι πλαστικού (το σουπλά δηλαδή) είναι ο χώρος των «πειραμάτων» τους. Τα ενθαρρύνουμε να δοκιμάσουν διαφορετικές τροφές προσφέροντάς τους π.χ. διάφορα φρουτάκια, τα οποία μάλιστα φροντίζουμε να τους τα δείχνουμε ολόκληρα και αλεσμένα ή κομμένα. Επίσης, προσπαθούμε να αφήσουμε λίγο στην άκρη τη μανία μας για καθαριότητα και δεν σπεύδουμε να σκουπίσουμε την κάθε πιτσιλιά. Ο λόγος; Τα μικρά μας μπορεί να το εκλάβουν ως παιχνίδι και να πιτσιλάνε τα πάντα προκειμένου να τρέχουμε κοντά τους για να καθαρίσουμε. Τέλος, αν υποψιαστούμε ότι το περισσότερο φαγητό καταλήγει στο σουπλά ή στο πάτωμα και όχι στο στομάχι τους, τότε, ίσως έχει φτάσει η ώρα να απομακρύνουμε το πιάτο από μπροστά τους…
…και τι κρίμα να καταλήγει παντού εκτός από το στοματάκι! Στα χέρια τους, τη μύτη, ακόμα και τα αφτάκια τους! Τα αγγελούδια μας προτιμούν να χρησιμοποιούν το κουτάλι περισσότερο ως σφεντόνα παρά για να βάζουν το φαγητό στο στόμα τους. Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο πρωτόγονα όταν το κουταλάκι καταλήγει στο πάτωμα κι αναλαμβάνουν δράση τα χεράκια τους…
Γιατί το κάνουν;
Με τρεις λεξούλες: Για να μάθουν! Με περισσότερες από τρεις… Γιατί τόσο το χρώμα, όσο η υφή και η οσμή του φαγητού κινούν την περιέργειά τους. Προκειμένου λοιπόν να λύσουν κάθε απορία τους σπεύδουν να πειραματιστούν με το φαγάκι το οποίο φτάνει να καταλήγει παντού εκτός από εκεί που πρέπει: στο στομάχι τους.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να μάθουν τα παιδιά να ξεχωρίζουν τις διάφορες υφές από το να αγγίζουν τα διάφορα «αντικείμενα», είτε αυτά είναι στερεά, είτε παχύρρευστα ή υγρά. Για να είμαστε ακριβείς, αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να αναπτύξουν όχι μόνο την αφή, αλλά και τη γεύση ή την όσφρησή τους. Γι’ αυτό ακριβώς το λόγο ασυναίσθητα προσπαθούν να πιάσουν οτιδήποτε βρίσκεται στο οπτικό τους πεδίο και να πειραματιστούν με αυτό. Ναι, ακόμα και το λιώσιμο της μπανάνας είναι ένα μικρό πείραμα για εκείνα, αφού μπορούν μόνα τους να διαπιστώσουν πως η μορφή της μπορεί να αλλάξει με λίγο παραπάνω ζούληγμα.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Προκειμένου να περιορίσουμε λίγο το χάος, τοποθετούμε ένα σουπλά στο καρεκλάκι τους, ή αν είναι μεγαλύτερα σε ηλικία, στο τραπέζι ή τον πάγκο της κουζίνας. Προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε ότι αυτό το συγκεκριμένο κομμάτι πλαστικού (το σουπλά δηλαδή) είναι ο χώρος των «πειραμάτων» τους. Τα ενθαρρύνουμε να δοκιμάσουν διαφορετικές τροφές προσφέροντάς τους π.χ. διάφορα φρουτάκια, τα οποία μάλιστα φροντίζουμε να τους τα δείχνουμε ολόκληρα και αλεσμένα ή κομμένα. Επίσης, προσπαθούμε να αφήσουμε λίγο στην άκρη τη μανία μας για καθαριότητα και δεν σπεύδουμε να σκουπίσουμε την κάθε πιτσιλιά. Ο λόγος; Τα μικρά μας μπορεί να το εκλάβουν ως παιχνίδι και να πιτσιλάνε τα πάντα προκειμένου να τρέχουμε κοντά τους για να καθαρίσουμε. Τέλος, αν υποψιαστούμε ότι το περισσότερο φαγητό καταλήγει στο σουπλά ή στο πάτωμα και όχι στο στομάχι τους, τότε, ίσως έχει φτάσει η ώρα να απομακρύνουμε το πιάτο από μπροστά τους…
Όλα κάτω
Στην ηλικία των 1,5 με 2 ετών τα παιδιά δεν μπορούν να αντιληφθούν την πραγματική χρησιμότητα μιας τσάντας, ενός συρταριού ή του τραπεζιού. Γιατί να είναι κάτι πάνω ή μέσα, όταν μπορεί να είναι… κάτω! Κάπως έτσι μεταμορφώνονται σε σωστά διαβολάκια και αδειάζουν οτιδήποτε βρίσκεται μέσα σε κάτι άλλο, πετάνε τα πράγματα από το τραπέζι στο πάτωμα και ψαχουλεύουν μετά μανίας στα συρτάρια, όχι για να τα καθαρίσουν, αλλά για να τα… απαλλάξουν από οτιδήποτε βρίσκεται μέσα σε αυτά.
Γιατί το κάνουν;
Γιατί πολύ απλά τους αρέσει να βλέπουν ότι όταν αφήσουν κάτι, αυτό θα πέσει κάτω. Θα σπάσει, θα ανοίξει και θα κάνει θόρυβο. Όπως επίσης τους αρέσει να μας βλέπουν να αντιδράμε σε αυτή τους την κίνηση, να σκύβουμε, να πιάνουμε αυτό που μόλις έχουν πετάξει, να τους το δίνουμε πάλι πίσω και φτου κι απ’ την αρχή.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Φυσικά και μαθαίνουν! Αρχίζουν να κατανοούν την έννοια δράσης-αντίδρασης, αιτίας-αποτελέσματος. Όταν πιάνουν κάτι και το πετάνε κάτω, αυτό πέφτει, κάνει θόρυβο, διαλύεται. Μπορεί εμάς κάτι τέτοιο να μας κουράζει, για τα παιδιά όμως αποτελεί ένα άκρως διασκεδαστικό παιχνίδι. Επίσης, αδειάζοντας τα πράγματα από τα συρτάρια και ξαναβάζοντάς τα πάλι μέσα, τα παιδιά μαθαίνουν να ακονίζουν το μυαλό τους προκειμένου να τα χωρέσουν ξανά εκεί ή να τα τοποθετήσουν πάλι πίσω στη θέση που τα βρήκαν (βάζοντας π.χ. το μικρό κουτάκι μέσα σε ένα μεγαλύτερο, αφού διαφορετικά δεν χωράνε). Γίνονται πιο επιδέξια κι αρχίζουν να κατανοούν την έννοια του χώρου και των μεγεθών.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Τι θα λέγατε αν τους χαρίζαμε ένα από τα συρτάρια μας, το οποίο θα μπορούσαν να φέρνουν άνω κάτω όποτε θέλουν χωρίς να κινδυνεύουν να κοπούν ή να χτυπήσουν; Π.χ. θα μπορούσαμε να επιλέξουμε ένα από τα τελευταία συρτάρια της κουζίνας μας και να τοποθετήσουμε μέσα σε αυτό μόνο πλαστικά και άθραυστα αντικείμενα, όπως πολύχρωμα κουταλάκια και πιρουνάκια, ποτήρια, πιατάκια και τάπερ. Μια καλή ιδέα θα ήταν μάλιστα να τα έχουμε χωρισμένα ανά χρώμα ή σχήμα (όλα τα κόκκινα μαζί, τα ποτηράκια το ένα μέσα στο άλλο, τα πιατάκια το ένα πάνω στο άλλο και τα τάπερ το ένα μέσα στο άλλο) και να παροτρύνουμε το μικρό μας να κάνει το ίδιο όταν τα βγάζει και θέλει να τα τοποθετήσει και πάλι στη θέση τους. Βασική προϋπόθεση: Να τα τοποθετεί (όντως) εκείνο στη θέση τους και όχι εμείς.
Στην ηλικία των 1,5 με 2 ετών τα παιδιά δεν μπορούν να αντιληφθούν την πραγματική χρησιμότητα μιας τσάντας, ενός συρταριού ή του τραπεζιού. Γιατί να είναι κάτι πάνω ή μέσα, όταν μπορεί να είναι… κάτω! Κάπως έτσι μεταμορφώνονται σε σωστά διαβολάκια και αδειάζουν οτιδήποτε βρίσκεται μέσα σε κάτι άλλο, πετάνε τα πράγματα από το τραπέζι στο πάτωμα και ψαχουλεύουν μετά μανίας στα συρτάρια, όχι για να τα καθαρίσουν, αλλά για να τα… απαλλάξουν από οτιδήποτε βρίσκεται μέσα σε αυτά.
Γιατί το κάνουν;
Γιατί πολύ απλά τους αρέσει να βλέπουν ότι όταν αφήσουν κάτι, αυτό θα πέσει κάτω. Θα σπάσει, θα ανοίξει και θα κάνει θόρυβο. Όπως επίσης τους αρέσει να μας βλέπουν να αντιδράμε σε αυτή τους την κίνηση, να σκύβουμε, να πιάνουμε αυτό που μόλις έχουν πετάξει, να τους το δίνουμε πάλι πίσω και φτου κι απ’ την αρχή.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Φυσικά και μαθαίνουν! Αρχίζουν να κατανοούν την έννοια δράσης-αντίδρασης, αιτίας-αποτελέσματος. Όταν πιάνουν κάτι και το πετάνε κάτω, αυτό πέφτει, κάνει θόρυβο, διαλύεται. Μπορεί εμάς κάτι τέτοιο να μας κουράζει, για τα παιδιά όμως αποτελεί ένα άκρως διασκεδαστικό παιχνίδι. Επίσης, αδειάζοντας τα πράγματα από τα συρτάρια και ξαναβάζοντάς τα πάλι μέσα, τα παιδιά μαθαίνουν να ακονίζουν το μυαλό τους προκειμένου να τα χωρέσουν ξανά εκεί ή να τα τοποθετήσουν πάλι πίσω στη θέση που τα βρήκαν (βάζοντας π.χ. το μικρό κουτάκι μέσα σε ένα μεγαλύτερο, αφού διαφορετικά δεν χωράνε). Γίνονται πιο επιδέξια κι αρχίζουν να κατανοούν την έννοια του χώρου και των μεγεθών.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Τι θα λέγατε αν τους χαρίζαμε ένα από τα συρτάρια μας, το οποίο θα μπορούσαν να φέρνουν άνω κάτω όποτε θέλουν χωρίς να κινδυνεύουν να κοπούν ή να χτυπήσουν; Π.χ. θα μπορούσαμε να επιλέξουμε ένα από τα τελευταία συρτάρια της κουζίνας μας και να τοποθετήσουμε μέσα σε αυτό μόνο πλαστικά και άθραυστα αντικείμενα, όπως πολύχρωμα κουταλάκια και πιρουνάκια, ποτήρια, πιατάκια και τάπερ. Μια καλή ιδέα θα ήταν μάλιστα να τα έχουμε χωρισμένα ανά χρώμα ή σχήμα (όλα τα κόκκινα μαζί, τα ποτηράκια το ένα μέσα στο άλλο, τα πιατάκια το ένα πάνω στο άλλο και τα τάπερ το ένα μέσα στο άλλο) και να παροτρύνουμε το μικρό μας να κάνει το ίδιο όταν τα βγάζει και θέλει να τα τοποθετήσει και πάλι στη θέση τους. Βασική προϋπόθεση: Να τα τοποθετεί (όντως) εκείνο στη θέση τους και όχι εμείς.
Θέλετε… λάσπη στο «σουβλάκι» σας;
Στον κήπο, την παιδική χαρά ή το μπαλκόνι… οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, το χώμα έχει τη δύναμη να μαγνητίζει τα παιδιά, ειδικά μάλιστα αν συνδυάζεται με νερό… Τότε είναι που τρελαίνονται! Σηκώνουν ψηλά τα μανίκια (όχι απαραίτητα) και πιάνουν δουλειά: Φτιάχνουν κάστρα ή βουναλάκια, ανακατεύουν λαχταριστές λασποσουπίτσες και φουρνίζουν πεντανόστιμες λασποπιτούλες. Ζυμώνουν κουλουράκια και τυλίγουν αφράτα λασποντολμαδάκια!
Γιατί το κάνουν;
Επειδή τους αρέσει τόσο, μα τόσο πολύ! Είναι γεγονός ότι λατρεύουν να ασχολούνται με τέτοιου είδους δραστηριότητες. Να αναμειγνύουν υλικά και να τους δίνουν διάφορα σχέδια. Να πλάθουν ιστορίες στο μυαλό τους ετοιμάζοντας ένα τέλειο γεύμα εμπνευσμένο από αγνή, βιολογική… λάσπη, να πασαλείβονται από την κορυφή ώς τα νύχια και να κάνουν τα πάντα άνω κάτω στο πέρασμά τους.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Δημιουργώντας «καλούδια» από νερό και χώμα τα παιδιά ενεργοποιούν την φαντασία τους και εξασκούν τη λεπτή κινητικότητά τους. Υιοθετούν τις κινήσεις των μεγάλων και προσπαθούν να μεγαλώσουν κι εκείνα μαγειρεύοντας ή σερβίροντας το «φαγητό» και κάνοντας μια σύντομη συζήτηση μαζί μας, π.χ. μέσα από δημιουργικά παιχνίδια ρόλων στα οποία θα μπορούσαμε να συμμετέχουμε κι εμείς δοκιμάζοντας τα ντολμαδάκια τους και πίνοντας το καφεδάκι μας παρέα.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Ένα κομμάτι πλαστικό (σκληρό ή σε στιλ τραπεζομάντιλου) θα προστατέψει το τραπέζι ή τα πλακάκια μας από τέτοιου είδους παιχνίδια. Δεν μένει λοιπόν παρά να το στρώσουμε στο σημείο όπου θα παίζουν τα μικρά μας, να τους φορέσουμε μια παλιά φορμίτσα ή μια ποδιά και να τα αφήσουμε να χαρούν το παιχνίδι τους, το οποίο θα μπορούσε να μεταφερθεί από το μπαλκόνι στην… κουζίνα αντικαθιστώντας τη λάσπη με ζυμάρι ή πηλό. Αυτό, θα τους έδινε μάλιστα την ευκαιρία να χρωματίσουν τα έργα τους (αφού τους τα ψήναμε στο φούρνο) κάτι που θα παρέτεινε την ευχαρίστηση και το παιχνίδι τους ακόμα περισσότερο.
Στον κήπο, την παιδική χαρά ή το μπαλκόνι… οπουδήποτε κι αν βρίσκεται, το χώμα έχει τη δύναμη να μαγνητίζει τα παιδιά, ειδικά μάλιστα αν συνδυάζεται με νερό… Τότε είναι που τρελαίνονται! Σηκώνουν ψηλά τα μανίκια (όχι απαραίτητα) και πιάνουν δουλειά: Φτιάχνουν κάστρα ή βουναλάκια, ανακατεύουν λαχταριστές λασποσουπίτσες και φουρνίζουν πεντανόστιμες λασποπιτούλες. Ζυμώνουν κουλουράκια και τυλίγουν αφράτα λασποντολμαδάκια!
Γιατί το κάνουν;
Επειδή τους αρέσει τόσο, μα τόσο πολύ! Είναι γεγονός ότι λατρεύουν να ασχολούνται με τέτοιου είδους δραστηριότητες. Να αναμειγνύουν υλικά και να τους δίνουν διάφορα σχέδια. Να πλάθουν ιστορίες στο μυαλό τους ετοιμάζοντας ένα τέλειο γεύμα εμπνευσμένο από αγνή, βιολογική… λάσπη, να πασαλείβονται από την κορυφή ώς τα νύχια και να κάνουν τα πάντα άνω κάτω στο πέρασμά τους.
Κι όμως, μέσα από αυτό μαθαίνουν…
Δημιουργώντας «καλούδια» από νερό και χώμα τα παιδιά ενεργοποιούν την φαντασία τους και εξασκούν τη λεπτή κινητικότητά τους. Υιοθετούν τις κινήσεις των μεγάλων και προσπαθούν να μεγαλώσουν κι εκείνα μαγειρεύοντας ή σερβίροντας το «φαγητό» και κάνοντας μια σύντομη συζήτηση μαζί μας, π.χ. μέσα από δημιουργικά παιχνίδια ρόλων στα οποία θα μπορούσαμε να συμμετέχουμε κι εμείς δοκιμάζοντας τα ντολμαδάκια τους και πίνοντας το καφεδάκι μας παρέα.
Υπάρχει (μέση) λύση:
Ένα κομμάτι πλαστικό (σκληρό ή σε στιλ τραπεζομάντιλου) θα προστατέψει το τραπέζι ή τα πλακάκια μας από τέτοιου είδους παιχνίδια. Δεν μένει λοιπόν παρά να το στρώσουμε στο σημείο όπου θα παίζουν τα μικρά μας, να τους φορέσουμε μια παλιά φορμίτσα ή μια ποδιά και να τα αφήσουμε να χαρούν το παιχνίδι τους, το οποίο θα μπορούσε να μεταφερθεί από το μπαλκόνι στην… κουζίνα αντικαθιστώντας τη λάσπη με ζυμάρι ή πηλό. Αυτό, θα τους έδινε μάλιστα την ευκαιρία να χρωματίσουν τα έργα τους (αφού τους τα ψήναμε στο φούρνο) κάτι που θα παρέτεινε την ευχαρίστηση και το παιχνίδι τους ακόμα περισσότερο.
Μετά την αταξία… η τάξη!
Έπαιξαν, έκαναν το χώρο άνω κάτω, το χάρηκαν. Και τώρα τι κάνουμε; Καθαρίζουμε φυσικά! Αλλά όχι μόνες μας. Φροντίζουμε να καθαρίσουμε μαζί με τα μικρά μας. Η συμμετοχή των παιδιών στην καθαριότητα και το συγύρισμα του σπιτιού είναι πολύ σημαντική, μιας και μέσω αυτής αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι κάθε πράξη έχει και συνέπειες. Αφού παίξουμε, λοιπόν, θα πρέπει να συγυρίσουμε το χώρο για να μπορέσουμε να παίξουμε ξανά.
Το γοργό και χάριν έχει: Από την ηλικία των 1,5 με 2 ετών τα παιδιά είναι έτοιμα να μας βοηθήσουν στην τακτοποίηση του χώρου. Αρκεί, φυσικά, να κάνουμε τη διαδικασία λίγο πιο ενδιαφέρουσα γι’ αυτά, βάζοντας μουσικούλα, τραγουδώντας ένα τραγουδάκι όσο συγυρίζουμε ή παίζοντας το παιχνίδι «ποιος θα βάλει τα περισσότερα παιχνίδια στο καλάθι;».
Έπαιξαν, έκαναν το χώρο άνω κάτω, το χάρηκαν. Και τώρα τι κάνουμε; Καθαρίζουμε φυσικά! Αλλά όχι μόνες μας. Φροντίζουμε να καθαρίσουμε μαζί με τα μικρά μας. Η συμμετοχή των παιδιών στην καθαριότητα και το συγύρισμα του σπιτιού είναι πολύ σημαντική, μιας και μέσω αυτής αρχίζουν να καταλαβαίνουν ότι κάθε πράξη έχει και συνέπειες. Αφού παίξουμε, λοιπόν, θα πρέπει να συγυρίσουμε το χώρο για να μπορέσουμε να παίξουμε ξανά.
Το γοργό και χάριν έχει: Από την ηλικία των 1,5 με 2 ετών τα παιδιά είναι έτοιμα να μας βοηθήσουν στην τακτοποίηση του χώρου. Αρκεί, φυσικά, να κάνουμε τη διαδικασία λίγο πιο ενδιαφέρουσα γι’ αυτά, βάζοντας μουσικούλα, τραγουδώντας ένα τραγουδάκι όσο συγυρίζουμε ή παίζοντας το παιχνίδι «ποιος θα βάλει τα περισσότερα παιχνίδια στο καλάθι;».
Δίνουμε το καλό παράδειγμα: Τα μικρά μας, μας αντιγράφουν. Γιατί λοιπόν να μην το εκμεταλλευτούμε; Βλέποντάς μας τακτικούς και οργανωτικούς, τους δίνουμε το έναυσμα να προσπαθήσουν να γίνουν κι εκείνα σαν εμάς! Πώς; Τακτοποιώντας τα πράγματά τους!
«Μπράβο!»: Μια τόση δα λεξούλα κι όμως τόσο σημαντική για τα παιδιά! Δεν ξεχνάμε λοιπόν να τους τη λέμε όταν μας φέρνουν τη σκούπα για να σκουπίσουμε το πάτωμα, όταν βουτάνε το σφουγγαράκι στο νερό για να καθαρίσουν το τραπέζι ή όταν βάζουν τα παιχνίδια στη θέση τους. Γενικά, κάθε φορά που τα παιδιά μας συμμετέχουν στην καθαριότητα ή το συγύρισμα του σπιτιού δεν ξεχνάμε ποτέ να τα επιβραβεύουμε και να τα ευχαριστούμε για την πολύτιμη βοήθειά τους.
Υπεύθυνα παιδιά: Στην ηλικία των 3-4 ετών τα παιδιά είναι πλέον σε θέση να τακτοποιούν και να φροντίζουν μόνα τους τα πράγματά τους. Παρ’ όλα αυτά, κάποιες φορές μπορεί να τεμπελιάζουν λίγο περισσότερο απ’ ό,τι θα έπρεπε. Δεν ξεχνάμε λοιπόν να τους θυμίζουμε ότι το συγύρισμα της ακαταστασίας που προκάλεσαν είναι δική τους ευθύνη και υποχρέωση, ακόμα κι αν χρειαστεί να τα ταρακουνήσουμε, στερώντας τους κάτι που γνωρίζουμε πως θα ήθελαν πολύ π.χ. «Φυσικά και μπορείς να παίξεις με τον φίλο σου Νικολάκη, αρκεί προηγουμένως να συγυρίσεις το δωμάτιό σου…».Της Μάρθας Αγγελοπούλου, με τη συνεργασία της παιδαγωγού Σοφίας Προδρόμου.
