Είναι πολλές οι μαμάδες που θεωρούν ότι το παιδί τους είναι το
“τέλειο”. Βέβαια για να φτάσουν σε αυτό το σημείο, έχουν πιέσει πρώτα το
παιδί και το έχουν κάνει όπως πιστεύουν εκείνες ότι είναι σωστό. Η
ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου εξηγεί τα λάθη που κάνουν οι γονείς και δίνει συμβουλές...
Οι γονείς ανησυχούν συχνά για θέματα που σχετίζονται με την
ανατροφή των παιδιών τους. Αυτή η ανησυχία σε συνδυασμό με προσωπικές
τους εμπειρίες ή απωθημένα τους δημιουργεί προσδοκίες για τα παιδιά
τους.
Οι τελευταίες έρευνες φανερώνουν ότι περιμένουμε από τα παιδιά
πράγματα που δεν είναι ακόμη σε θέση να κάνουν ( λόγω ηλικίας, για
παράδειγμα) και ότι στη συνέχεια τους ασκούμε κριτική και τα τιμωρούμε
βασιζόμενοι στις προσδοκίες μας κι όχι στις επιθυμίες ή στις ικανότητές
τους.
Παρόλο που όλοι γνωρίζουμε ότι τα παιδιά αναπτύσσονται με
διαφορετικό τρόπο το ένα από το άλλο, δεν παύουμε να κάνουμε συγκρίσεις
μεταξύ του δικού μας παιδιού κι ενός άλλου και να το υποτιμούμε.
Αυτές οι συχνά υπερβολικές προσδοκίες δεν περιορίζονται στις
φυσικές ικανότητες του παιδιού, αλλά αφορούν και στις ψυχολογικές.
Έρευνες του Πανεπιστημίου του Michigan αποδεικνύουν ότι συστηματικά
υπερεκτιμούμε τον αυτοέλεγχο των παιδιών, την ικανότητά τους να
επιμείνουν και να ολοκληρώσουν μία δύσκολη εργασία, την απόδοσή τους ή
τις κοινωνικές του ικανότητες. Αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στην
ανθρώπινη τάση να βλέπουμε τον κόσμο σύμφωνα με τις προσωπικές μας
προτεραιότητες.
Τα λάθη που κάνουν οι γονείς!
-
Δε χρειάζεται να ζητάμε από τα παιδιά να είναι πάντα άριστοι μαθητές. Όσον αφορά στην επίδοση των παιδιών στο σχολείο μόλις το 1% είναι αυτό που καταφέρνει να περάσει με Άριστα όλες τις σχολικές τάξεις.Αυτό δε σημαίνει πως είναι κακό να έχουν έναν καλό ή πολύ καλό βαθμό, ειδικά αν αυτό συνεπάγεται μια παράλληλα ανάπτυξη και άλλες πτυχές της ζωής, όπως τις κοινωνικές σχέσεις, την αναψυχή ή τις εξωσχολικές δραστηριότητες. Δεν υπάρχει καμιά έρευνα που να επιβεβαιώνει ότι οι άριστοι μαθητές είναι και ευτυχισμένα παιδιά.
-
Επίσης, πολλές φορές οι γονείς χρησιμοποιούν ασυνείδητα τα παιδιά για να αντισταθμίσουν τις δικές τους αποτυχίες του παρελθόντος. Τα παιδιά γίνονται αντικείμενα μέσω των οποίων οι γονείς «διορθώνουν» τις προσωπικές τους απογοητεύσεις.Για παράδειγμα ένας πατέρας που δεν κατάφερε να συμμετάσχει κατά την παιδική του ηλικία στην ποδοσφαιρική ομάδα του σχολείου του, θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να εντάξει το γιο του στον αθλητισμό – όχι επειδή το αγόρι ήθελε να γίνει αθλητής- αλλά επειδή δεν κατάφερε να γίνει ο μπαμπάς.Όπως επίσης μία μητέρα επιδιώκει την ακαδημαϊκή τελειότητα του παιδιού της προκειμένου να αισθανθεί καλύτερα την ώρα του επαίνου, που εκείνη δεν έτυχε να λάβει στο παρελθόν για κάποιο επίτευγμά της.Και στις δύο περιπτώσεις δεν είναι λανθασμένος ο στόχος, αλλά ο λόγος, που βρίσκεται από πίσω, και οι πιθανές συνέπειές του στο παιδί, στην περίπτωση που αποτύχει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των γονιών του.
-
Άλλοι γονείς εστιάζουν πολύ στην εξωτερική εμφάνιση, ζητώντας από το παιδί τους να είναι το «ομορφότερο», θεωρώντας την ομορφιά ως εισιτήριο για πολλούς τομείς της ζωής (πχ: εργασία, κοινωνικές σχέσεις). Επίσης, μπορεί να το αγχώνουν με θέματα βάρους, λόγω του φόβου τους μη γίνει παχύσαρκο.Αυτή η διαστρεβλωμένη πεποίθηση που συνδέει την εξωτερική εμφάνιση με την αξία του ατόμου μπορεί να δημιουργήσει άγχος στο παιδί και να το οδηγήσει ακόμη και στην εκδήλωση διαταραχών διατροφής.
Σ’ αυτό το σημείο είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι για την
τελειοθηρία που πιθανόν έχουν τα παιδιά δεν ευθύνονται αποκλειστικά οι
γονείς. Μπορεί να οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, όπως ο κοινωνικός
περίγυρος, τα πρότυπα της εποχής, η επίδραση των Μ.Μ.Ε. Κτλ
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς...
-Μην επιδιώκετε να δημιουργήσετε το τέλειο παιδί! Είναι φύσει αδύνατον. Ο άνθρωπος είναι εν γένει ένα ον που σφάλλει διαρκώς.
-Οφείλουμε να δείξουμε ότι τα αποδεχόμαστε με τα προτερήματα και τα
ελαττώματά τους. Η αποδοχή αυτή θα τα βοηθήσει να αισθανθούν ασφάλεια, η
οποία με τη σειρά της ενισχύει την αυτοεκτίμησή τους.
-Η άσκηση πίεσης στα παιδιά καταλήγει στο να νιώσουν δυσφορία προς
τους γονείς τους και να επαναστατήσουν αργά ή γρήγορα εναντίον τους.
Αντιθέτως, τα παιδιά των οποίων οι γονείς δείχνουν ότι αποδέχονται την
προσωπικότητά τους, μαθαίνουν να ξεπερνούν τους κινδύνους μόνα τους.
-Το να τα επικρίνουμε για τα λάθη τους τα οδηγεί σε ένα φαύλο κύκλο
ανασφάλειας, στην αίσθηση ότι δεν είναι ικανά να τα καταφέρουν μόνα
τους. Μεγαλώνοντας μάλιστα θα θελήσουν κι αυτά να έχουν απαιτήσεις από
τους άλλους και να πιστεύουν σε έναν ουτοπικό κόσμο με τέλειους
ανθρώπους που δε σφάλλουν ποτέ.
Φωτό: © fotolia
