Ο γυναικολόγος Δημήτρης Μπιλάλης γράφει για τα νέα δεδομένα στην εξωσωματική γονιμοποίηση!
Η εξωσωματική γονιμοποίηση...
...αποτελεί την κύρια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και δίνει τη λύση σε χιλιάδες ζευγάρια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας.
Σύμφωνα με αυτή, η γονιμοποίηση του ωαρίου από τα σπερματοζωάρια με σκοπό τη δημιουργία εμβρύων, γίνεται έξω από το σώμα, σε ιδανικές συνθήκες στο εργαστήριο. Στη συνέχεια, τα έμβρυα μεταφέρονται πίσω στη μήτρα με σκοπό την εμφύτευση τους και το ξεκίνημα της εγκυμοσύνης.
Η εξωσωματική γονιμοποίηση συνιστά μια πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί οργάνωση, ψυχραιμία, υπομονή και επιμονή. Επίσης απαιτεί και σωστό οικονομικό προγραμματισμό μιας και είναι αρκετά δαπανηρή διαδικασία.
-Το κόστος αφορά τόσο την διαδικασία καθαυτή όσο και τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, τα οποία δεν καλύπτονται πάντα ή εξολοκλήρου από τα ασφαλιστικά ταμεία.
-Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται προκειμένου να παραχθούν περισσότερα του ενός ωοθυλάκια άρα και ωάρια στις ωοθήκες και ως εκ τούτου να έχουμε και περισσότερα έμβρυα για επιλογή, μεταφορά ή και χρήση σε πιθανό επόμενο κύκλο μετά από κρυοσυντήρηση. Η εξωσωματική γονιμοποίηση με φάρμακα αποτελεί την κύρια και σωστή επιλογή για τα περισσότερα ζευγάρια.
Τα νέα δεδομένα...
Όμως υπάρχουν και αρκετά ζευγάρια τα οποία μπορούν να ωφεληθούν από μία εναλλακτική προσέγγιση όσον αφορά την εξωσωματική γονιμοποίηση και αυτό είναι Εξωσωματική Γονιμοποίηση σε Φυσικό Κύκλο Χωρίς τη Χρήση Ορμονών Διέγερσης (ΕΓΦΚ)
Έτσι, λόγω του ότι απλοποιείται σε μεγάλο βαθμό η διαδικασία και η γυναίκα δεν υπόκειται σε ορμονική διέγερση, η μέθοδος αυτή θεωρείται πολύ πιο εύκολη, λιγότερο στρεσσογόνος και, εξίσου σημαντικό, λιγότερο δαπανηρή.
Πώς γίνεται;
Με την ΕΓΦΚ, το ίδιο το σώμα φυσιολογικά επιλέγει το καλύτερο, το πιο ισχυρό ωάριο. Η ανάπτυξη και ωρίμανση του παρακολουθείται υπερηχογραφικά και η ωοληψία πραγματοποιείται σχεδόν ακριβώς την ημέρα που θα πραγματοποιείται φυσιολογικά η ωορρηξία.
Η ωοληψία απαιτεί πολύ ήπια αναισθησία και συνήθως δε συνοδεύεται από τον ίδιο πόνο που συνοδεύει την ωοληψία όταν υπάρχουν πολλαπλά ωοθυλάκια στις ωοθήκες.
Το μοναδικό ωάριο που λαμβάνεται κατά την ωοληψία, γονιμοποιείται από το σπέρμα του συζύγου και το έμβρυο μεταφέρεται 2-3 ημέρες μετά πίσω στη μήτρα. Δύο εβδομάδες αργότερα γίνεται το τεστ κυήσεως. Τις δυο αυτές εβδομάδες, επειδή όλα γίνονται με φυσικό τρόπο, δεν χρειάζεται η γυναίκα να λάβει ορμονική υποβοήθηση (προγεστερόνη), εκτός και αν για κάποιο λόγο κριθεί απαραίτητο.
-Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου ένα μήνα, όσο δηλαδή και ο φυσικός κύκλος της γυναίκας.
-Το κόστος ως διαδικασία είναι περίπου 20-25% λιγότερο από την συμβατική εξωσωματική γονιμοποίηση. Επίσης δεν υπάρχει και το σημαντικό κόστος των φαρμάκων, που στην περίπτωση που, για κάποιο λόγο, δεν υπάρχει κάλυψη από ασφαλιστικό φορέα, μπορεί να φτάσει και τα 2500 ευρώ. Μιλάμε δηλαδή συνολικά για ένα κέρδος περίπου 1000-3000 ευρώ.
Πλεονεκτήματα της ΕΓΦΚ
1. Είναι απλή.
2. Είναι λιγότερο επεμβατική και στρεσσογόνος.
3. Είναι πιο οικονομική χωρίς να είναι λιγότερο αποτελεσματική.
4. Μπορεί να πραγματοποιείται και κάθε μήνα χωρίς ενδιάμεση αναμονή.
5. Σπάνια απαιτείται παραπάνω από μία ημέρα άδειας εργασίας.
6. Υπάρχει σεβασμός στους φυσιολογικούς ρυθμούς της γυναίκας και δεν δημιουργούνται παρενέργειες λόγω των φαρμάκων.
7. Δεν υπάρχει ο κίνδυνος της Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών εξαιτίας των φαρμάκων, που αν και συμβαίνει σε μικρό βαθμό παρόλα αυτά αποτελεί την πιο επικίνδυνη παρενέργεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
8. Μεταφέρεται μονάχα ένα έμβρυο, που θεωρείται η πιο ασφαλής επιλογή, ώστε να μην υπάρχει περίπτωση πολύδυμης κύησης που ανήκει στην κατηγορία κυήσεων υψηλού ρίσκου.
Το κυρίως μειονέκτημα της μεθόδου είναι πως το ένα και μοναδικό αυτό ωάριο που αναπτύσσεται, κάποιες φορές μπορεί να μην είναι εφικτή η απομόνωση του, ή εφόσον ληφθεί επιτυχώς, να μην μπορέσει τελικά να γονιμοποιηθεί, οπότε ο κύκλος θεωρείται ανεπιτυχής.
Σε ποια ζευγάρια απευθύνεται...
- Σε γυναίκες προχωρημένης αναπαραγωγικής ηλικίας που δεν έχουν καθόλου καλή ανταπόκριση στα φάρμακα διέγερσης.
- Σε μικρότερες γυναίκες που υπάρχει κάποια αντένδειξη ως προς τη χρήση ορμονών.
- Σε γυναίκες που επιθυμούν μια πιο εναλλακτική, φυσική προσέγγιση.
- Σε όσους δεν επιθυμούν πολύδυμη κύηση.
- Σε εκείνους που αναζητούν μια λιγότερο δαπανηρή μέθοδο με αρκετά καλά αποτελέσματα.
Σε γενικές γραμμές, τα νεότερα δεδομένα και οι εξελίξεις στην εμβρυολογία, τους υπερήχους και την ενδοκρινολογία καθιστούν την ΕΓΧΦ ολοένα και πιο αποτελεσματική και εφαρμόσιμη στην καθημερινή πράξη. Όχι μόνο γιατί διεθνώς οδεύουμε προς την ασφαλή μεταφορά μονάχα ενός εμβρύου αλλά και γιατί κάθε μέθοδος Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής πρέπει πρώτα από όλα να βάζει την υγεία (σωματική και ψυχική) και την ασφάλεια της γυναίκας.